|
Bertsoeskola
2022ko Euskal Herriko Eskolarteko finala. Puntua: Eguraldi honekin onena itzala.
2022ko Euskal Herriko Eskolarteko finala. Puntua: Zein da planik onena asteburuetan?
Oholtzara irten diren ikasleak binaka jarri dira eta 2 oinak eman dizkiete. Entzun ditzagun kopletan bat-batean!
Zapatua heldu da eta Arianek eta Garazik zinemara joan nahi dute. Oierrek eta Norak, aldiz, nahiago dute kalean ibili.
Oporretako lehen eguna da. Izarrek eta Enarak oporretarako bidali dizkieten etxeko lan guztiak lehen egunean egin nahi dituzte, gero libre libre ibiltzeko. Aissak eta Nahiak, aldiz, nahiago dute uda hasiera gozatu eta lanak aurreragorako utzi.
Oholtzara irten diren ikasleek puntua jarriko diete bertsolariei eta hauek erantzun egingo dute, kopla osatuz. Zer galdetuko ote diete?
Pasa hitza jolasaren 10 bertsio ezberdin ditugu hemen. Hitza zein den asmatu behar dugu. Horretarako, puntu batean pistak emango zaizkigu. Hitz hori zein hizkirekin hasten den eta nola bukatzen den ere (errima zein den) esaten zaigu.
A-tik Z-ra, galderak botako dizkigu pantailak, munduko zein herrialde den asma dezagun. Ea 5 minutu pasa baino lehen erantzuten ditugun guztiak!
Gorputzeko organo bakoitza non dagoen eta zer eginkizun dituen ikasteko jolasa. Kopla handian, organo bakoitzaren berri emango zaigu eta irudian zein den topatu beharko dugu.
Ikusi makusi, oihaneko argazki honetan, zein animalia den! Baietz etxekoei irabazi... erronka botako al diegu?
Errima familiak zer diren ikasi dugunez, ea lortzen dugun buruhauste hau askatzea! Gelaxka bakoitzean errimatzen duen hitz bat, gutxienez, jarri beharko dugu eta taula osatu.
Bi oinak emanda kopletan ariko gara.
Zer den hankaluzea eta zer hankamotza ikusiko dugu. Ondoren, kopla sortan bi akats horiek antzematera jolastuko dugu, pantailaren aurka!
Euskal mitologiako 10 pertsonaia aurkeztuko dizkigu kopla sorta honek. Bideoan zeinu hizkuntzan ere jarraitzeko aukera dugu.
Kopla handian hutsuneak betetzeko jolasa, hankaluzeak eta hankamotzak sahiestuz.
Zortziko txikian hutsuneak betetzeko jolasa, hankaluzeak eta hankamotzak sahiestuz.
Hitza asmatu behar dugu. Horretarako, definizioa eta hitzaren amaiera emango zaigu.
Pozik gaude, txakurra ekarri dugu-eta etxera! Koplak jarriko dizkiogu, puntu erdika, neurri txikian.
1901. urtean Orion balea harrapatu zuten, arraunean itsasoko erraldoiarengana joanda. Bertso herrikoi hauek jaso dute, ederki, garai hartan nola arrantzatzen zen balea.
Gizakiok asko dugu animaliengandik ikasteko! Piztia bakoitzaren bertuteak, bertsotan, Eñaut eta Unai Agirreren ahotsean. Bertsoak Juan Kruz Beloki Aranburu “Motza”k jarri zituen (1875 Zubieta-1940 Donostia)
Askotan gelditzen al gara eskolako jantokian bazkaltzen? Osa ditzagun koplak, bat-batean!
Basarri bertsolariak 36ko gerraz jarritako sorta ederra, Sebastian Lizasok abestu eta Joseba Tapiak musikatua, "Agur itxorta maite" diskoan.
"Asmakizunak" sekuentzia didaktikoa, PDFan, ikasleek bertan idazteko zein azpimarratzeko moduan.
"Asmakizunak (1)" sekuentzia didaktikoa, PDFan, ikasleek bertan idazteko zein azpimarratzeko moduan.
Puntuan esango zaigu asmakizuna. Erantzun zuzenak errimatu egiten du. Ezin asmatu bagabiltza, bigarren pista soinua entzutea izango da.
Kopla entzun eta ea asmatzen dugun nor den. Adi pertsona izenari, errimatu egiten du-eta koplarekin!
Bertso bat entzungo dugu aldiro. Ea asmatzen dugun, elikatzeko moduagatik, zein animalia den.
Getariko fenomeno batek puntua jarriko dio bakoitzari, zaurian azkura eginez... Isilik ez du utziko inor.
Oin bikoteekin koplak sortzen ariko gara. Batzuetan, oinak esaldian egoki sartzen laguntzeko, esaldiak erdi eginda ere emango zaizkigu.
"Baldarrak" kopla sorta entzun ahala, oina zein den igarri beharko dugu.
Hitza asmatu behar dugu. Horretarako, definizioa eta hitzaren amaiera emango zaigu.
Joaldunak dira Amets eta Maddalen. Amets hasiberria da eta Maddalenek esan dio bere lehen ateraldia Korrikako kilometroan izango dela.
Hitz politak edo muxuak bidaltzeko, modu errazena whatsappa zaigu egun. Mendekotasuna ere badugu sare sozialekin... Bertsoei oinak falta zaizkie. Ea puntu bakoitzean oin egokia hautatzen dugun!
Bertsoei oinak falta zaizkie. Ea puntu bakoitzean oin egokia hautatzen dugun! Jolasa amaitzean audioaz lagunduta abestu genitzake.
Munduko herrialdeak eta lekuak asmatzen jolastuko dute Uxuek eta Beñatek. Gai-jartzaileak puntua jarriko die, pista emanez, eta bertsolariek puntua erantzun beharko dute. Erantzun zuzenak errimatu egiten du! Ea guk ere asmatzen dugun zein leku diren...
Gurasoak asteburu pasa joan dira eta anaia eta biok gaude etxean bakarrik... Lagunekin aze festa egingo duguna! Egoera honi buruz ariko gara kopla txikian, lehen puntua eta oina emanda.
Ipuina 6 bertsotan kontatuko dugu. Horretarako, azken puntua eta 3 oinak emango zaizkigu.
Loti Ederra izango da Fredi Paia. Ehun urte daramatza zurrungan! Bertsolariek bertso bana kantatuko diote, ea esnatzen den...
Kopla txikian hutsuneak betetzeko jolasa, hankaluzeak eta hankamotzak sahiestuz.
Kopletan deskribatzen digutena paperean marraztera jolastuko dugu. Amaieran, ea gure artelanak zenbaterainoko antza duen irudi ezkutuarekin!
Haurren lekutik kontatuta, egunerokoan irakasleekin eta gurasoekin dituzten xextrak.
Seme punkiak, hipsterrak, raperoak... Alaba gotikoak, pijoak, bertsolariak... Gazteon artean, denetik gaude! Gurasoa sartuko da bakoitzaren logelan, errietan. Baina… Nolakoa ote da bakoitzaren logela? Zergatik hartuko ote dio kargu gurasoak bakoitzari? Eta zer eta nola erantzungo ote dio bakoitzak gurasoari?
1967, Donostia. Uztapiderekin buruz-burukora pasa zen Xalbador. Publikoa txistuka hasi zen, minutu luzez. Xalbadorrek, bertso batekin, txistuka zituenak txaloka jarri zituen, zutik.
Hitza zein den asmatu behar dugu. Horretarako, puntu batean pistak emango zaizkigu. Hitz hori zein hizkirekin hasten den eta nola bukatzen den ere (errima zein den) esaten zaigu.
Aita batek bere alaba nerabeari zuzendutako bertsoak. Guraso eta seme-alaben harremanean gertatzen den aldaketa, nerabezaroan. Etxeko gatazkak.
Historian emakumeek egin duten ekarpena zientzian, politikan, artean... Emakumeen inbisibilizazioa. Historia isildua. Emakume batzuen ekarpena azaltzen du sortak: Marie Gouze, Nellie Bly, Marie Curie, Frida Kahlo, Rosa Parks.
Bost galderari erantzun beharko diegu, egia ala gezurra den igarriz. Jolastuz, historiako emakume bertsolarien berri ikasiko dugu!
Giza abereon artean fauna zabala dago. Gure jarreretan, animalia baten edo bestearen antza hartzen dugu sarri. Sorta abestu eta pentsa dezagun gero: animalia bat banintz, zein izango nintzateke?
Bat-batean egingo dugu, bertsoetan falta diren tarteak osatuz!
Jendaurreko egoeran jarri aurretik, entzule eta bertsolari roletik zer zainduko dugun, kontutan izateko indikadoreak. Eta behin emanaldia amaitzean, autoebaluazioa egiteko errubrika.
Pasadizo eran kontatuta, ikus ditzagun zirto berriak! Geuk ere asmatu genitzake gero gisa honetako esketxak!
Bertsoei oinak falta zaizkie. Ea puntu bakoitzean oin egokia hautatzen dugun! Jolasa bukatzean, audioaren laguntzaz abestu genitzake.
"Zirti-zarta zirtoka" sekuentzia didaktikoa, PDFan.
Zozoak beleari... kopla bi! Ikasmaterialeko "Gure buruari" sekuentzia didaktikoa, PDFan.
Esaldietan jarri edo kentzeko, silaba bat, bi eta hiruko hitzak; atzizkiak; sinonimoak eta antzekoak.
Zozoak beleari.. kopla bi! Ikasmaterialeko "Ipuinak bertsotan" sekuentzia didaktikoa, PDFan.
Ez gaude ohituta besteei gauza onak esatera. Ariketa horixe jarri diete bi bertsolariei: besteari piropoak esatea, bestea lotsagorritu arte.
Gaia: Neork ez zuen espero. Baina lortu egin duzu. // Bat-bateko saioa.
2008ko abuztuan Donostiako jaietan Xabi Payak botatako segidilla; hasierako zatia falta arren, ikuskizun ederra da. Bideoa Gotzon Aranburuk grabatu zuen.
Egin dezagun bat-batean, puntuka! Horretarako laguntza fitxak ditugu hemen.
Koplak osatuko ditugu, jarritako puntuari erantzunez, beste puntu batekin. Erabili beharreko oina ere emango zaigu. "Lehen puntua emanda" karta jolasen bidez ere egin genezake.
Kopla herrikoietan "Ikusi nuenean…" abestu izan dugu, orain arte. Baina ikusi soilik ez: entzun, usaindu, ukitu eta dastatu ere egin genezake, bost zentzumenen bidez!
Kopla ala esaldi errimatu bidez deskribatu beharko dugu gure pertsonaia, pistak emanez. Ea lagunek asmatzen duten nor den!
Kopletan ariko gara, "Badabadum" doinuan. Lehen puntua eta 3 oin ditugu eskura.
Gaia: zuk Maialen, urte asko daramazu bakarrik bizitzen. Egoera horretaz aspertuta maskota bat erostea pentsatu duzu eta animalia denda batera joan zara. Han topatu dituzu atzeko bost hauek, aukeran. Zein uste duzu ondoen egokituko dela zure etxera?
Bertsolari bakoitzak produktu baten publizitatea egingo du, bertso bakarrean. Aldiro Unairen iruzkin kritikoa entzungo dugu.
Eguberrietako bazkarian elkartu dira senideak mahaian. Julio ez da isiltzen (segidillan ikusiko dugu!). Unaik oso tarteka hartzen du hitza, baina bere kopla zorrotzek moztuko dute Julioren jarioa...
Hara ze dezima umoretsuak kantatu zituzten Kubako repentistek, EITB-ko Azpimarra saioan.
Eguberri, Urte Zahar, Santa Ageda bezperako Eskean kantatzeko koplak. Bi puntukoak.
Gai jartzaileak, aldiro, esaldi bat botako die. "Bai, erabat ados!" pentsatzen dutenek mikro batetik abestuko dute eta "Ezta pentsatu ere!" uste dutenek beste mikrotik. Umore ederra jarri zuten bertsolariek... Jolastuko al dugu gero guk ere?
Hitza asmatu behar dugu. Horretarako, definizioa eta hitzaren amaiera emango zaigu.
Bilintxi bere burusoiltasunaz adar-joka hasi eta honen erantzuna.
Lesakako bertso-eskolak bizkotxo gozo baten errezeta emango digu, kopletan. Sukaldean sartzeko prest?
Pasadizo eta gertaera xelebreei buruzko kontaketak, bertso sortak eta bat-bateko bertsoaldiak ikusiko ditugu.
Nondik etorri ote da Ametsek etxean hartu duen pertsona hori? Nor ote da?
Eta isunak errimatuta jartzen ditu, ezker-eskubi. Gure herrian halakorik balego...
Karta bakoitzean hitz bat dator, marrazkiz irudikatuta; karta multzoan errimatzen duten 4 hitzeko familiak daude. Jolas askotarako aukera ematen digu karta joko honek.
"Ikusi nuenean" kopla ezagunak abestuko ditugu, lehenik. Jarri arreta, gero memoria jolasak egingo ditugu-eta!
Markel Irizar txirrindulari oiharen eskutik, bertsolaritzaren historia ezagutuko dugu. Gaiari buruz hitz egingo digute Joxerra Garzia, Xabier Paya, Juanito Dorronsoro, Jon Enbeita, Xebastian Lizaso, Andoni Egaña, Nerea Elustondo eta Maite Berriozabalek ere. Ikasteko prest?
Munduko leku ezberdinetatik, haurrek Olentzerori egiten dizkioten eskariak. Eguberriak eta kontsumoa. Miseria munduan. Iturria: Argia astekaria.
Ikus dezagun 2020a agurtzeko zer bertso prestatu duten Larraulgo eskolako lagunek! Guk ere egin genezake antzeko zerbait... Ideiak hartzeko balioko digu!
Hitza asmatu behar dugu. Horretarako, definizioa eta hitzaren amaiera emango zaigu.
Hitz bat emango zaigu eta ea azkar sakatzen dugun berekin errimatzen duen hitza. Adi, tiroak huts egin gabe!
